تعریف تذهیب
در فرهنگ های فارسی تعریف دقیقی از تذهیب وجود ندارد؛ تعریفی که ما را به اصل و منشاء این هنر رهنمون باشد. در برخی از کتابهای قدیمی و اغلب تذکره ها فقط نامی نقاشان و مذهبان آمده است که این ، برای دریافت معنای تذهیب کافی نیست. در لغتنامه ها، تذهیب را زر گرفتن و طلا کاری دانسته اند، اما این ، هم تمام معنای تذهیب نیست. در دایره المعارفهای فارسی نیز تعریفهای از تذهیب آمده است که به شیوه های تذهیب، در یک دوره خاص از تاریخ ، تعلق دارد.
به هر حال تذهیب را می توان مجموعه ای از نقشهای بدیع و زیبا دانست که نقاشان و مذهبان برای هر چه زیباتر کردن کتابهای مذهبی، علمی ، فرهنگی، تاریخی ، دیوان اشعار، جنگهای هنری و قطعه های زیبای خط به کار می برند. استادان تذهیب ای مجموعه های زیبا را در جای جای کتابها به کار می گیرند تا صفحه های زرین ادبیات جاودان و متون مذهبی سرزمین خود را زیبایی دیداری ببخشند. بدین ترتیب است که کناره ها واطراف صفحه ها ، با طرحهایی از شاخه ها و بندهای اسلیمی، ساقه، گلها و برگهای ختایی ، شاخه های اسلیمی و گلهای ختایی و یا بندهای اسلیمی و ختایی و… مزین می شوند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. ۱
فصل اول
تاریخچه …………………………………………………………………………………………………… ۶
تعریف تذهیب ………………………………………………………………………………………….. ۱۳
ریشه یابی لغت تذهیب ……………………………………………………………………………… ۱۴
واژگان تذهیب: ………………………………………………………………………………………… ۱۷
ابرک ……………………………………………………………………………………………………… ۱۷
اسلیمی (اسلامی) ……………………………………………………………………………………… ۱۷
بند اسلیمی……………………………………………………………………………………………….. ۱۷
تاج …………………………………………………………………………………………………………. ۱۸
جدول……………………………………………………………………………………………………… ۱۸
ختایی ……………………………………………………………………………………………………. ۱۸
داغ………………………………………………………………………………………………………….. ۱۸
دهن اژدر………………………………………………………………………………………………… ۱۸
سنجاق نشان ………………………………………………………………………………………….. ۱۸
شرفه………………………………………………………………………………………………………. ۱۹
شمسه…………………………………………………………………………………………………….. ۱۹
شمسه کوچک …………………………………………………………………………………………. ۱۹
فرنگی …………………………………………………………………………………………………….. ۲۰
فصاصی ………………………………………………………………………………………………… ۲۰
کتیبه سرلوحه …………………………………………………………………………………………. ۲۰
کمند زرین ……………………………………………………………………………………………… ۲۱
کره ……………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
لچک ترنج ……………………………………………………………………………………………….. ۲۱
لچکی واگیره …………………………………………………………………………………………… ۲۱
ترنج ………………………………………………………………………………………………………. ۲۲
سرترنج ………………………………………………………………………………………………….. ۲۲
سرلوحه………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
کتیبه …………………………………………………………………………………………………….. ۲۳
ترصیع …………………………………………………………………………………………………… ۲۴
حاشیه ……………………………………………………………………………………………………. ۲۴
قوس حلزونی ………………………………………………………………………………………….. ۲۵
فصل دوم
مکتب های تذهیب …………………………………………………………………………………….. ۲۵
ابزار و مواد کار: …………………………………………………………………………………….. ۲۹
قلم مو…………………………………………………………………………………………………….. ۲۹
طلا و نقره ………………………………………………………………………………………………. ۳۰
مهره ……………………………………………………………………………………………………… ۳۱
کاغذ ………………………………………………………………………………………………………. ۳۲
صفات مهم کاغذ ……………………………………………………………………………………… ۳۲
رنگ ………………………………………………………………………………………………………. ۳۳
پرگار، ترلینگ، خط کش ……………………………………………………………………………. ۳۴
شیوه کار تذهیب ……………………………………………………………………………………… ۳۵
اصول قابل اهمیت در کلیات نقش ………………………………………………………………. ۴۰
فصل سوم
ختایی و اسلیمی (دیرینگی و ریشه مشترک) ………………………………………………… ۴۲
تعریف ختایی و گونه های آن ……………………………………………………………………. ۴۳
اسلیمی …………………………………………………………………………………………………… ۴۶
تعریف اسلیمی و گونه های آن ………………………………………………………………….. ۴۷
صورت اسلیمی ……………………………………………………………………………………….. ۵۲
تزئین اسلیمی ………………………………………………………………………………………….. ۵۳
چنگ و گره …………………………………………………………………………………………….. ۵۴
نشان و انواع آن: …………………………………………………………………………………….. ۵۵
لچک نشان یا کتیبه نشان ………………………………………………………………………….. ۵۵
بته جقه نشان ………………………………………………………………………………………….. ۵۶
دل نشان ………………………………………………………………………………………………… ۵۶
ابرک نشان (اسلیمی ماری) ……………………………………………………………………….. ۵۶
نشان و اصل قاعده (نقش در نقش) …………………………………………………………… ۵۷
تکوین نقوش (ترکیب اسلیمی و ختایی) ……………………………………………………….. ۵۸
جایگاه نشان ها در شمسه ……………………………………………………………………….. ۵۸
گره سازی ……………………………………………………………………………………………… ۵۹
شرفه …………………………………………………………………………………………………….. ۵۹
فصل چهارم
تحول هنر در تذهیب…………………………………………………………………………………. ۶۰
طراحان و مذهبان قدیم ……………………………………………………………………………. ۶۳
طراحان و مذهبان معاصر ………………………………………………………………………… ۶۶
فصل پنجم
طرح نشان ………………………………………………………………………………………………. ۷۲
طرح ترنج ……………………………………………………………………………………………….. ۷۳
طرح کتیبه ………………………………………………………………………………………………. ۷۴
طرح لچک ……………………………………………………………………………………………….. ۷۵
طرح تاج و سرلوح ……………………………………………………………………………………. ۷۶
طرح واگیره اسلیمی و ختایی …………………………………………………………………….. ۷۸
طرح حاشیه …………………………………………………………………………………………….. ۷۹
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………. ۸۰
منابع و مآخذ
۱٫ اسکندر پورخرمی، پرویز، ۱۳۳۸- گلهای ختایی/ تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشار ۱۳۷۹٫
۲٫ اسکندر پورخرمی، پرویز، ۱۳۳۸- آئین هنر و آموزش نقاشی ایرانی (کتاب دوم) اسلیمی و نشان ها- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۳
۳٫ افتخاری، محمود، ۱۳۴۴- آموزش طرح و تذهیب/ تهران: یساولی، ۱۳۸۰
۴٫ آقا میری، امیرهوشنگ- آموزش و کاربرد حاشیه در تذهیب/ انتشارات یساولی، ۱۳۸۵
چکیده:
دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین یک اختلال متابولیک می باشد که در اثر کمبود ترشح انسولین (دیابت نوع I) و یا اختلال در عملکرد انسولین (دیابت نوع II) در بدن به وجود می آید. بررسی اثر بخشی داروهای گیاهی در درمان بیماری های مختلف از جمله دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا، در این مطالعهDaucuse carota” ” به دلیل وجود عوامل آنتی اکسیدان و خواص دارویی مورد توجه قرار گرفت و اثر عصاره متانولی دانه های هویج( seeds ِDaucus carota) بر سطح سرمی گلوکز، انسولین، کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئینها، آنزیمهای عملکرد کبدی (AST,ALT,ALP) و فاکتورهای عملکرد کلیوی(اوره،اسیداوریک،کراتی نین) در موشهای صحرایی نر دیابتیک شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. جمعیت مورد مطالعه شامل ۱۲۰ سر موش صحرائی نر نژاد ویستار با وزن gr250-200 بودند. دیابت نوع Ι با تزریق (,ip mg/kg70 )، القاء شد. ۵ روز پس از تزریق، خونگیری از همه حیواناتی که در شرایط ۱۲ ساعت بی غذایی شبانه به سر می بردند از سینوس کاورنوزای چشم به منظور تعیین سطح سرمی فاکتورهای ذکر شده در بالا انجام گرفت. ضمناً، نمونه خونی فوق بوسیله گلوکومتر به منظور تائید دیابتی شدن موش ها به کار رفت. حیواناتی که میزان گلوکز سرمی آنها بالای mg/dl250 بود به عنوان دیابتیک درنظر گرفته شدند و به ۱۵ گروه تقسیم شدند. به ۹ گروه، عصاره الکلی دانه های هویج، با دوزهای mg/kg)100 ،۲۰۰و۳۰۰ )، به ۳ گروه، آب مقطر (حلال عصاره) به میزانcc ۵/. و به ۳ گروه دیگر دوز g/kgµ۶۰۰ گلابین کلامید روزانه به مدت ۳،۶ و ۱۴ روز به طور جداگانه با گاواژ خورانده شد. در پایان هر دوره، در شرایط ناشتا خونگیری جهت اندازه گیری فاکتورهای مختلف سرم با کیتهای مربوط با روش اسپکتروفتومتری انجام شد. اندازه گیری انسولین سرم توسط کیت مربوطه به روش ELISA انجام شد. بعد از خونگیری، بلافاصله پانکراس حیوان خارج و در فرمالین ۱۰% قرار گرفت و بعد از رنگ آمیزی به روشH&E برای مطالعات بافت شناسی استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره در همه دوزها (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰)به مدت ۶ روز و دوز g/kgµ۶۰۰ گلایبن کلامید به مدت ۶ و۱۴ روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز mg/kg 300 عصاره به مدت ۶ روز و گلایبن کلامید به مدت ۶و۱۴ روز سبب افزایش سطح سرمی انسولین گردید. تجویز عصاره و گلایبن کلامید در این دوزها نسبت به حالت نرمال تغییرات مشخصی را در سلولهای جزایر لانگرهانس و بخش آسینی پانکراس نشان نمی دهد. دوزهای (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰ (به مدت ۳و۶ و۱۴روز و گلایبن کلامید سبب کاهش سطح سرمی تری گلیسرید و کلسترول شد. دوز(mg/kg 300( عصاره به مدت ۳ روز سبب کاهش سطح سرمی اوره شد و به مدت ۱۴ روز کراتی نین را کاهش داد .گلایبن کلامید ۳و۱۴ روز اوره، اسیداوریک و کراتی نین را کاهش داد. دوزهای (mg/kg100و ۲۰۰و ۳۰۰) عصاره به مدت ۳و۶ روز سطح سرمی AST و ALP را کاهش داد ولی گلایبن کلامید بر فاکتورهای عملکرد کبدی اثری نداشت. دوز(mg/kg200) 3و۶ روز سبب کاهش سطح سرمی LDL گردید و دوز mg/kg)100و۲۰۰و۳۰۰ (۱۴و۶ روزه نیز سبب کاهش VLDL گردید . دوزmg/kg 300 به مدت ۱۴روز سطح سرمی HDL را افزایش داد و گلایبن کلامید نیز سطح سرمی VLDL و LDL را کاهش و HDL را افزایش داد.
به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره دانه های هویج )ِِD. carota) در دوز ۳۰۰ به مدت ۶ روز در کاهش قند خون و افزایش ترشح انسولین بیشتر از اثر تجویز گلایبن کلامید در این مدت می باشد. ضمناً، تجویز این عصاره نه تنها عوارض جانبی نامطلوب کبدی و کلیوی نداشت بلکه تا حدودی سبب بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش سطح سرمی چربی ها (کلسترول،تری گلیسرید) نیز گردید و نسبت به گلایبن کلامید حتی مؤثرتر بود.
فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار
اهداف و فرضیات
فصل اول :کلیات و مروری بر مطالعات گذشته……………………………………………………………. ۲
۱-۱-ساختمان و عملکرد پانکراس………………………………………………………………………………… ۲
۱- ۲-انسولین……………………………………………………………………………………………………… ۲
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱-۴- نقش های فیزیولوژیک انسولین……………………
۱-۴-۱- اثر انسولین بر متابولیسم کربوهیدرات…………
۱-۴-۲- اثر انسولین بر متابولیسم چربی……………………………………………………………………………. ۱۰
الف) شیلومیکرونها………………………………….
…………………………………………..VLDL ب)
………………………………………………………………………………LDLج)
………………………..…………………………………HDLد)
۱-۴-۳- اثر انسولین بر متابولیسم پروتئین………………………………………………………………………….. ۱۱
۱-۴-۴-اثرات دیگرانسولین……………………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۵-گیرنده های گلوکز در غشاء……………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۶-دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین……………………………………………………………………………… ۱۳
۱- ۶-۱-دیابت ملیتوس نوعI…………………………………………………………………………………….. 14
1- 6-2-دیابت ملیتوس نوعII……………………………………………………………………………………. 15
1- 7-علائم دیابت شیرین………………………………………………………………………………………… ۱۵
۱- ۸-عوارض دیابت…………………………………………………………………………………………….. ۱۶
۱- ۹-بیماری دیابت و اختلال در متابولیسم چربی………………………………………………………………… ۱۸
۱-۱۰-دیابت وآنزیمهای کبدی………………………………………………………………………………………….. ۲۴
۱-۱۱-دیابت وعملکرد کلیه ……………………………………………………………………………………. ۲۵
۱-۱۲- Streptozocin((STZ………………………………………………………………………………… 28
1-13- داروهای شیمیایی و درمان دیابت ملیتوس…………………………………………………………………. ۲۸
۱-۱۴- داروهای گیاهی و درمان دیابت………………….
۱-۱۵- گیاه Daucus Carota و دیابت ملیتوی………………………………………………………………… ۲۹
فصل دوم: وسایل، مواد و روشها
۲-۱- وسایل………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۲- مواد………………………………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۳- جامعه مورد مطالعه………………………………………………………………………………………….. ۳۳
۲-۴- گروههای مورد مطالعه……………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۵- روش تهیه عصاره دانه هویج………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۶- روش القاء دیابت…………………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۷- روش اندازه گیری فاکتورهای بیوشیمیایی سرم……………………………………………………………… ۳۷
۲-۸- روش انجام مطالعات بافت شناسی……………………
۲-۹- روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………… ۳۷
منابع……………………………………………
خلاصه انگلیسی
جداول ضمیمه
فصل سوم: نتایج
۳- ۱- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carotamg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………… ۳۷
۳- ۲- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carotamg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 38
3- 3- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 39
3- 4- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 42
3- 5- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………. 43
3- 6- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 46
3- 7- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………. 44
3- 8- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 47
3- 9- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز برسطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 48
3- 10- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 49
3- 11- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی . D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 52
3- 12- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوعI…………………………………………………………………… 53
3- 13- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 54
3- 14- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………….. 56
3- 15- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 57
3- 16- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 58
3- 17- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 61
3- 18- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 62
3- 19- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 63
3- 20- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 66
3- 21- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 67
3- 22- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلابین کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 68
3- 23- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 71
3- 24- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 72
3- 25- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 73
3- 26- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 76
3- 27- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 77
3- 28- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 78
3- 29- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 80
3- 30- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 81
3- 31- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 82
3- 32- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I2………………………………………………………………….. 85
3-33- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 86
3-34- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 87
3-35- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 90
3-36- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………. 91
3-37- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100، ۲۰۰، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی انسولین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 95
3-38- میزان جذب طول موج nm450 در مورد غلظت های متفاوت انسولین……………………………………. ۹۷
نمودار۳- ۳۹- تغییرات تعداد جزایر پانکراس ناشی از تزریق STZو تجویز گلایبن کلامید و دوزهای مؤثر عصاره متانولی Daucus carota در موشهای دیابتی نوعI………………………….
نمودار۳-۴۰- تغییرات میانگین قطر متوسط جزایر (اندازه جزایر) پانکراس ناشی از تزریق STZ و دوزهای مؤثر بر قند خون عصاره متانولیDaucus carotamg/kg) 100 ، ۲۰۰ ،۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) در موشهای دیابتینوع Ι ……………………………………………….
نتایج بررسی تغییرات هیستولوژیکی جزء آسینار و جزایر پانکراس………………………………………….
فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری
الف) دیابت نوع I و تغییرات سطح سرمی فاکتورهای بیوشیمیایی و تغییرات بافتی پانکراس………………………………
ب) اثرات تجویز عصاره بر تغییرات بیوشیمیایی سرم و تغییرات بافتی پانکراس ناشی از دیابت نوع I………………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucus carotaبر سطح سرمی گلوکز و انسولین………………………………………….
اثر عصاره متانولی Daucus carotaبر سطح کلسترول، تری گلیسرید و لیپوپروتئینها……………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carotaبر سطح آنزیمهای عملکرد کبدی……………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carotaبر سطح فاکتورهای عملکرد کلیوی…………………………………………….
نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………. ۱۲۰
پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۱
فهرست شکل ها
شکل۱-۱- نقش SNRNAs در انتفال وزیکولها…………………
شکل۱-۲- مکانیسم رهایش انسولین در سلولهای بتا………………………………………………………………. ۱۳
شکل۱-۳- ناقل گلوکز در غشاء سلولهای پستانداران……………………………………………………………… ۱۳
شکل ۳-۱- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ (,b,a (c در موشهای نرما ل، با بزرگنمایی ۱۰۰ (d) در موشهای دیابتی ، با بزرگنمایی ۴۰ (e,f)آپوپتوز و کاریورکسی در موشهای دیابتی………………………………………….
شکل ۳-۲- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ) h ,g)در موشهای تیمار شده با دوز mg/kg 100 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ j,i)) در تیمار با دوز mg/kg200 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ ( k,l) در تیمار با دوز mg/kg 300 به مدت ۶ روز …………………………………………………….
شکل۳-۳- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ( (m,n تیمار باگلایبن کلامید به مدت ۶ روز، با بزرگنمایی ۴۰(o,p,) تیمارباگلایبن کلامید به مدت ۱۴ روز……………………
فهرست جداول
جدول ۱-۱ -داروهای شیمیایی برای درمان دیابت ملیتوس…..
جدول ۳- ۱- تغییرات هیستوپاتولوژی جزء آسینار پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و در یافت کننده دوزهای مؤثر عصاره بر سطح سرمی گلوکز……………………………
جدول ۳- ۲- تغییرات هیستوپاتولوژی جزایر پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و دریافت کننده دوزهای مؤثر عصاره سطح سرمی گلوکز……………………………………….
فهرست نمودارها
نمودار ۳- ۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 39
نمودار ۳- ۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………. 40
نمودار ۳- ۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 41
نمودار ۳- ۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 42
نمودار ۳- ۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 43
نمودار ۳- ۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 44
نمودار ۳- ۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف D aucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 45
نمودار ۳- ۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota(mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 46
نمودار ۳- ۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………… 47
نمودار ۳- ۱۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 48
نمودار ۳- ۱۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 49
نمودار ۳- ۱۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلفDaucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ;کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 50
نمودار ۳- ۱۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 51
نمودار ۳-۱۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 52
نمودار ۳- ۱۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 53
نمودار ۳- ۱۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALTدر گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 54
نمودار ۳- ۱۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 55
نمودار ۳- ۱۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 56
نمودار ۳- ۱۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 57
نمودار ۳- ۲۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 58
نمودار ۳- ۲۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 59
نمودار ۳- ۲۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 61
نمودار ۳- ۲۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 63
نمودار ۳- ۲۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 64
نمودار ۳- ۲۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ;کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………….. 65
نمودار ۳- ۲۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 66
نمودار ۳- ۲۷- اثر تجویز خوراکی Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………………….. 67
نمودار ۳- ۲۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………….. 68
نمودار ۳- ۲۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg
چکیده:
دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین یک اختلال متابولیک می باشد که در اثر کمبود ترشح انسولین (دیابت نوع I) و یا اختلال در عملکرد انسولین (دیابت نوع II) در بدن به وجود می آید. بررسی اثر بخشی داروهای گیاهی در درمان بیماری های مختلف از جمله دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا، در این مطالعهDaucuse carota” ” به دلیل وجود عوامل آنتی اکسیدان و خواص دارویی مورد توجه قرار گرفت و اثر عصاره متانولی دانه های هویج( seeds ِDaucus carota) بر سطح سرمی گلوکز، انسولین، کلسترول، تری گلیسرید، لیپوپروتئینها، آنزیمهای عملکرد کبدی (AST,ALT,ALP) و فاکتورهای عملکرد کلیوی(اوره،اسیداوریک،کراتی نین) در موشهای صحرایی نر دیابتیک شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد. جمعیت مورد مطالعه شامل ۱۲۰ سر موش صحرائی نر نژاد ویستار با وزن gr250-200 بودند. دیابت نوع Ι با تزریق (,ip mg/kg70 )، القاء شد. ۵ روز پس از تزریق، خونگیری از همه حیواناتی که در شرایط ۱۲ ساعت بی غذایی شبانه به سر می بردند از سینوس کاورنوزای چشم به منظور تعیین سطح سرمی فاکتورهای ذکر شده در بالا انجام گرفت. ضمناً، نمونه خونی فوق بوسیله گلوکومتر به منظور تائید دیابتی شدن موش ها به کار رفت. حیواناتی که میزان گلوکز سرمی آنها بالای mg/dl250 بود به عنوان دیابتیک درنظر گرفته شدند و به ۱۵ گروه تقسیم شدند. به ۹ گروه، عصاره الکلی دانه های هویج، با دوزهای mg/kg)100 ،۲۰۰و۳۰۰ )، به ۳ گروه، آب مقطر (حلال عصاره) به میزانcc ۵/. و به ۳ گروه دیگر دوز g/kgµ۶۰۰ گلابین کلامید روزانه به مدت ۳،۶ و ۱۴ روز به طور جداگانه با گاواژ خورانده شد. در پایان هر دوره، در شرایط ناشتا خونگیری جهت اندازه گیری فاکتورهای مختلف سرم با کیتهای مربوط با روش اسپکتروفتومتری انجام شد. اندازه گیری انسولین سرم توسط کیت مربوطه به روش ELISA انجام شد. بعد از خونگیری، بلافاصله پانکراس حیوان خارج و در فرمالین ۱۰% قرار گرفت و بعد از رنگ آمیزی به روشH&E برای مطالعات بافت شناسی استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره در همه دوزها (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰)به مدت ۶ روز و دوز g/kgµ۶۰۰ گلایبن کلامید به مدت ۶ و۱۴ روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز mg/kg 300 عصاره به مدت ۶ روز و گلایبن کلامید به مدت ۶و۱۴ روز سبب افزایش سطح سرمی انسولین گردید. تجویز عصاره و گلایبن کلامید در این دوزها نسبت به حالت نرمال تغییرات مشخصی را در سلولهای جزایر لانگرهانس و بخش آسینی پانکراس نشان نمی دهد. دوزهای (mg/kg100و۲۰۰و۳۰۰ (به مدت ۳و۶ و۱۴روز و گلایبن کلامید سبب کاهش سطح سرمی تری گلیسرید و کلسترول شد. دوز(mg/kg 300( عصاره به مدت ۳ روز سبب کاهش سطح سرمی اوره شد و به مدت ۱۴ روز کراتی نین را کاهش داد .گلایبن کلامید ۳و۱۴ روز اوره، اسیداوریک و کراتی نین را کاهش داد. دوزهای (mg/kg100و ۲۰۰و ۳۰۰) عصاره به مدت ۳و۶ روز سطح سرمی AST و ALP را کاهش داد ولی گلایبن کلامید بر فاکتورهای عملکرد کبدی اثری نداشت. دوز(mg/kg200) 3و۶ روز سبب کاهش سطح سرمی LDL گردید و دوز mg/kg)100و۲۰۰و۳۰۰ (۱۴و۶ روزه نیز سبب کاهش VLDL گردید . دوزmg/kg 300 به مدت ۱۴روز سطح سرمی HDL را افزایش داد و گلایبن کلامید نیز سطح سرمی VLDL و LDL را کاهش و HDL را افزایش داد.
به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره دانه های هویج )ِِD. carota) در دوز ۳۰۰ به مدت ۶ روز در کاهش قند خون و افزایش ترشح انسولین بیشتر از اثر تجویز گلایبن کلامید در این مدت می باشد. ضمناً، تجویز این عصاره نه تنها عوارض جانبی نامطلوب کبدی و کلیوی نداشت بلکه تا حدودی سبب بهبود عملکرد کبد و کلیه و کاهش سطح سرمی چربی ها (کلسترول،تری گلیسرید) نیز گردید و نسبت به گلایبن کلامید حتی مؤثرتر بود.
فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار
اهداف و فرضیات
فصل اول :کلیات و مروری بر مطالعات گذشته……………………………………………………………. ۲
۱-۱-ساختمان و عملکرد پانکراس………………………………………………………………………………… ۲
۱- ۲-انسولین……………………………………………………………………………………………………… ۲
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱ -۳-اثر گلوکز روی نسخه برداری-ترجمه و رهایش انسولین…………………………………………………….. ۳
۱-۴- نقش های فیزیولوژیک انسولین……………………
۱-۴-۱- اثر انسولین بر متابولیسم کربوهیدرات…………
۱-۴-۲- اثر انسولین بر متابولیسم چربی……………………………………………………………………………. ۱۰
الف) شیلومیکرونها………………………………….
…………………………………………..VLDL ب)
………………………………………………………………………………LDLج)
………………………..…………………………………HDLد)
۱-۴-۳- اثر انسولین بر متابولیسم پروتئین………………………………………………………………………….. ۱۱
۱-۴-۴-اثرات دیگرانسولین……………………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۵-گیرنده های گلوکز در غشاء……………………………………………………………………………….. ۱۱
۱- ۶-دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین……………………………………………………………………………… ۱۳
۱- ۶-۱-دیابت ملیتوس نوعI…………………………………………………………………………………….. 14
1- 6-2-دیابت ملیتوس نوعII……………………………………………………………………………………. 15
1- 7-علائم دیابت شیرین………………………………………………………………………………………… ۱۵
۱- ۸-عوارض دیابت…………………………………………………………………………………………….. ۱۶
۱- ۹-بیماری دیابت و اختلال در متابولیسم چربی………………………………………………………………… ۱۸
۱-۱۰-دیابت وآنزیمهای کبدی………………………………………………………………………………………….. ۲۴
۱-۱۱-دیابت وعملکرد کلیه ……………………………………………………………………………………. ۲۵
۱-۱۲- Streptozocin((STZ………………………………………………………………………………… 28
1-13- داروهای شیمیایی و درمان دیابت ملیتوس…………………………………………………………………. ۲۸
۱-۱۴- داروهای گیاهی و درمان دیابت………………….
۱-۱۵- گیاه Daucus Carota و دیابت ملیتوی………………………………………………………………… ۲۹
فصل دوم: وسایل، مواد و روشها
۲-۱- وسایل………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۲- مواد………………………………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۳- جامعه مورد مطالعه………………………………………………………………………………………….. ۳۳
۲-۴- گروههای مورد مطالعه……………………………………………………………………………………… ۳۳
۲-۵- روش تهیه عصاره دانه هویج………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۶- روش القاء دیابت…………………………………………………………………………………………… ۳۴
۲-۷- روش اندازه گیری فاکتورهای بیوشیمیایی سرم……………………………………………………………… ۳۷
۲-۸- روش انجام مطالعات بافت شناسی……………………
۲-۹- روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………… ۳۷
منابع……………………………………………
خلاصه انگلیسی
جداول ضمیمه
فصل سوم: نتایج
۳- ۱- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carotamg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………… ۳۷
۳- ۲- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carotamg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 38
3- 3- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 39
3- 4- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 42
3- 5- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 300 ، ۲۰۰ ، ۱۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………. 43
3- 6- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………….. 46
3- 7- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………. 44
3- 8- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 47
3- 9- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز برسطح سرمی اسید اوریک در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 48
3- 10- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 49
3- 11- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی . D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 52
3- 12- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کراتینین در موشهای دیابتیک نوعI…………………………………………………………………… 53
3- 13- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 54
3- 14- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………….. 56
3- 15- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 57
3- 16- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 58
3- 17- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 61
3- 18- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………………….. 62
3- 19- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 63
3- 20- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 66
3- 21- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALP در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 67
3- 22- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلابین کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 68
3- 23- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………… 71
3- 24- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………… 72
3- 25- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 73
3- 26- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 76
3- 27- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در موشهای دیابتیک نوع I………………………………………………………………….. 77
3- 28- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 78
3- 29- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 80
3- 30- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی HDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 81
3- 31- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 82
3- 32- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I2………………………………………………………………….. 85
3-33- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی LDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………. 86
3-34- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 87
3-35- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I……………………………………………………………………….. 90
3-36- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100 ، ۲۰۰ ، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی VLDL در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………. 91
3-37- اثرتجویز خوراکی مقادیر مختلف عصاره متانولی D.carota mg/kg) 100، ۲۰۰، ۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی انسولین در موشهای دیابتیک نوع I…………………………………………………………………………. 95
3-38- میزان جذب طول موج nm450 در مورد غلظت های متفاوت انسولین……………………………………. ۹۷
نمودار۳- ۳۹- تغییرات تعداد جزایر پانکراس ناشی از تزریق STZو تجویز گلایبن کلامید و دوزهای مؤثر عصاره متانولی Daucus carota در موشهای دیابتی نوعI………………………….
نمودار۳-۴۰- تغییرات میانگین قطر متوسط جزایر (اندازه جزایر) پانکراس ناشی از تزریق STZ و دوزهای مؤثر بر قند خون عصاره متانولیDaucus carotamg/kg) 100 ، ۲۰۰ ،۳۰۰) و گلایبن کلامید (µg/kg 600) در موشهای دیابتینوع Ι ……………………………………………….
نتایج بررسی تغییرات هیستولوژیکی جزء آسینار و جزایر پانکراس………………………………………….
فصل چهارم : بحث و نتیجه گیری
الف) دیابت نوع I و تغییرات سطح سرمی فاکتورهای بیوشیمیایی و تغییرات بافتی پانکراس………………………………
ب) اثرات تجویز عصاره بر تغییرات بیوشیمیایی سرم و تغییرات بافتی پانکراس ناشی از دیابت نوع I………………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucus carotaبر سطح سرمی گلوکز و انسولین………………………………………….
اثر عصاره متانولی Daucus carotaبر سطح کلسترول، تری گلیسرید و لیپوپروتئینها……………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carotaبر سطح آنزیمهای عملکرد کبدی……………………………………………..
اثر عصاره متانولی Daucuse carotaبر سطح فاکتورهای عملکرد کلیوی…………………………………………….
نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………. ۱۲۰
پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. ۱۲۱
فهرست شکل ها
شکل۱-۱- نقش SNRNAs در انتفال وزیکولها…………………
شکل۱-۲- مکانیسم رهایش انسولین در سلولهای بتا………………………………………………………………. ۱۳
شکل۱-۳- ناقل گلوکز در غشاء سلولهای پستانداران……………………………………………………………… ۱۳
شکل ۳-۱- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ (,b,a (c در موشهای نرما ل، با بزرگنمایی ۱۰۰ (d) در موشهای دیابتی ، با بزرگنمایی ۴۰ (e,f)آپوپتوز و کاریورکسی در موشهای دیابتی………………………………………….
شکل ۳-۲- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ) h ,g)در موشهای تیمار شده با دوز mg/kg 100 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ j,i)) در تیمار با دوز mg/kg200 به مدت ۶ روز ، با بزرگنمایی ۴۰ ( k,l) در تیمار با دوز mg/kg 300 به مدت ۶ روز …………………………………………………….
شکل۳-۳- مشاهدات برش های پانکراس با بزرگنمایی ۴۰ ( (m,n تیمار باگلایبن کلامید به مدت ۶ روز، با بزرگنمایی ۴۰(o,p,) تیمارباگلایبن کلامید به مدت ۱۴ روز……………………
فهرست جداول
جدول ۱-۱ -داروهای شیمیایی برای درمان دیابت ملیتوس…..
جدول ۳- ۱- تغییرات هیستوپاتولوژی جزء آسینار پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و در یافت کننده دوزهای مؤثر عصاره بر سطح سرمی گلوکز……………………………
جدول ۳- ۲- تغییرات هیستوپاتولوژی جزایر پانکراس در گروههای مختلف نرمال، دیابتی و دریافت کننده دوزهای مؤثر عصاره سطح سرمی گلوکز……………………………………….
فهرست نمودارها
نمودار ۳- ۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 39
نمودار ۳- ۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………. 40
نمودار ۳- ۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی گلوکز در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 41
نمودار ۳- ۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 42
نمودار ۳- ۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 43
نمودار ۳- ۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اوره در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………………… 44
نمودار ۳- ۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف D aucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 45
نمودار ۳- ۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota(mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی اسید اوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………….. 46
نمودار ۳- ۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی اسیداوریک در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………… 47
نمودار ۳- ۱۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 48
نمودار ۳- ۱۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………. 49
نمودار ۳- ۱۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلفDaucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ;کراتینین در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 50
نمودار ۳- ۱۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 51
نمودار ۳-۱۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 52
نمودار ۳- ۱۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی AST در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 53
نمودار ۳- ۱۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALTدر گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 54
نمودار ۳- ۱۷- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلابین کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 55
نمودار ۳- ۱۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota ( mg/dl100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی ALT در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 56
نمودار ۳- ۱۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 57
نمودار ۳- ۲۰- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 58
نمودار ۳- ۲۱- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی ALP در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………… 59
نمودار ۳- ۲۲- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 61
نمودار ۳- ۲۳- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 63
نمودار ۳- ۲۴- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی تری گلیسرید در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………. 64
نمودار ۳- ۲۵- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی ;کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=………………………………………………………………….. 65
نمودار ۳- ۲۶- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۶ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………… 66
نمودار ۳- ۲۷- اثر تجویز خوراکی Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (dl/gµ۶۰۰) به مدت ۱۴ روز بر سطح سرمی کلسترول در گروههای مختلف (۸ .(n=……………………………………………………………………………………….. 67
نمودار ۳- ۲۸- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota (mg/kg100،۲۰۰،۳۰۰) و گلایبن کلامید (kg/gµ۶۰۰) به مدت ۳ روز بر سطح سرمی HDL در گروههای مختلف (۸ .(n=…………………………………………………………………….. 68
نمودار ۳- ۲۹- اثر تجویز خوراکی مقادیر مختلف Daucus carota
چکیده
پایان نامه حاضر می کوشد شکل گیری و گسترش نظام حکومتی ایران دوره ای ساسانی را از سال ۲۲۶تا ۴۲۰ میلادی روشن سازد.محور این تحقیق توصیفی است پیرامون بخش های قضایی و اداری دیوانسالاری ساسانی. در این میان ، مقام های مربوط به این نظام مورد توجه قرار گرفته اند .فصل اول تحقیق که حکم مدخل را دارد ،روند قدرت یابی و استقرار حکومت ساسانی را در دوره ای اردشیر بابکان مورد بررسی قرارمی دهد ؛ سال های کوشش او در برقراری پیوندهای نزدیک میان دین و حکومت و به عبارت بهتر ، اتخاذ شکلی یگانه از دین به عنوان دین رسمی ، در جریان این روند مورد بحث قرار گرفته است . فصل دوم ،جزئیات مربوط به طبقات اجتماعی در این دوره گردآوری و تحلیل شده اند ، درفصل سوم تصویری کلی از نظام دیوانی ساسانیان ارائه می کند. فصل چهارم مشاغل دیوانی و درباری دیوانسالاری ساسانی را مورد بررسی قرار می دهد . بالاخره ،در فصل پایانی ،شخصیت های برجسته ای که در دیوانسالاری ساسانی ایفای نقش کردهاند ، مورد شناسای و تحقیق قرار گرفته اند .
روش تحقیق به کار رفته در این بررسی بیش از هر چیز روش کتابخانه ای است .داده های این بررسی از متن های نوشتاری گردآوری شده اند . در ارائه ای این داده ها از شیوه ی توصیفی – تحلیلی استفاده شده است و در مواقع لزوم ،کوشش شده است مباحث متناقض مورد تحلیل نیز قرار گیرند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
معرفی ۹
فصل اول: تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت و اتحاد دین و دولت ۱۹
۱-۱ساسانیان ادامه دهنده را هخامنشیان ۲۰
۲-۱ تلاش اردشیر در جهت تشکیل حکومت ۲۴
۳-۱ اتحاد دین و دولت در عصر ساسانیان ۲۷
فصل دوم: مروری بر طبقات اجتماعی در عصر ساسانیان ۳۲
۱-۲ تعریف طبقه اجتماعی ۳۳
۲-۲ طبقات ۳۴
۳-۲ طبقه ۳۷
۱-۳-۲ ۴۵
۲-۳-۲ موبدان ۴۸
۳-۳-۲ ۵۱
۴-۳-۲ زوت و ۵۳
۵-۳-۲ ۵۴
۴-۲ طبقه ۵۴
۱-۴-۲ وظیفه ۵۷
۲-۴-۲ تقسیم طبقات جنگجویان ۵۷
۱-۲-۴-۲ سواره ۵۷
۲-۲-۴-۲- جایگاه سواره نظام ۵۸
۲-۲-۴-۲ پیاده ۶۰
۵-۲ طبقه کشاورزان و صنعتگران ۶۱
۱-۵-۲- طبقه ۶۵
۲-۵-۲-طبقه ۶۷
فصل سوم: نظام دیوانی در عصر ساسانیان ۶۸
۱-۳ شناخت سازمان‌های داخلی دوره ساسانیان ۶۹
۲-۳- ۷۳
۱-۲-۳ پیدایش ۷۵
۳-۳ دیوان ریاست طبقات جامعه ۷۷
۱-۳-۳ وزرگ فرمذار یا بزرگ فرمذار ۷۸
۲-۳-۳وظایف و اختیارات ۸۳
۴-۳ دیوان ۸۴
۱-۴-۳ ایران ۸۶
۲-۴-۳ ارتشیاران ۸۹
۳-۴-۳ ۹۰
۵-۳ دیوان دادرسی (داد) ۹۳
۱-۵-۳ ارزش داد و ۹۶
۲-۵-۳ منشاء قوانین در عصر ساسانیان ۹۸
۳-۵-۳ حوزه ۹۹
۴-۵-۳ ادّله اثبات دعوی ۱۰۰
۵-۵-۳ پادشاه در منصب قضاوت ۱۰۲
۶-۵-۳ روحانیون در منصب قضاوت ۱۰۳
۶-۳ دیوان رسایل (دیوان دبیران) ۱۰۵
۷-۳ طبقه‌ی متستخدمین ادارات (دبیران) ۱۰۶
۱-۷-۳ ۱۰۹
۲-۷-۳ ایران دبیربد(دبیر بد) ۱۱۰
۳-۷-۳ اهمیت دبیران و دیدگاه شاهان به دبیران ۱۱۱
۴-۷-۳ چگونگی برگزیدن دبیران ۱۱۴
۵-۷-۳ وظایف دبیران ۱۱۶
۶-۷-۳ اصناف دبیران ۱۱۹
۱-۸-۳ دین ۱۱۹
۸-۲–۳ دبیران دیوان خراج ۱۲۰
۳-۸-۳ گذک آمار دبیر ۱۲۱
۴-۸-۳ واسپوهرگان آمازکار ۱۲۱
۵-۸-۳ روانیگان دبیر ۱۲۱
۶-۸-۳ آذربادگان ۱۲۱
۷-۸-۳ گنج آمار دبیر ۱۲۲
۹-۳ دیوان سرای شمره یا دیوان استیفا (اداره مالیه) ۱۲۲
۱۰-۳ دیوان ۱۲۳
۱-۱۰-۳ خسرو انوشیروان و اصلاح نظام مالیاتی ۱۲۵
۲-۱۰-۳ واستر پوشان سالار ۱۲۶
۳-۱۰-۳ آمار کار(آمارگر ) ۱۲۸
۴-۱۰-۳ ۱۲۹
۱-۴-۱۰-۳ جایگاه دهقانان ۱۳۲
۱۱-۳ دیوان درآمدهای کل کشور ۱۳۳
۱۲-۳ دیوان ۱۳۴
۱۳-۳ گهبذ و ضرب مسکوکات ۱۳۵
۱۴-۳ دیوان آتشکده‌ها ۱۳۶
۱۵-۳ دیوان ۱۳۷
۱۶-۳ دیوان اشراف ۱۴۱
۱۷-۳ دیوان ایران ۱۴۲
۱۸-۳ دیوان مهرشاهی (دیوان خاتم ) ۱۴۳
۱۹-۳ دیوان احشام ۱۴۴
۱-۱۹-۳ آخور آمار دبیر – آخورسالار ۱۴۵
۲۰-۳ دیوان ویژگان ۱۴۶
۲۱-۳ دیوان ۱۴۷
۲۲-۳ دیوان کستبزود (دیوان آب) ۱۴۸
۱-۲۲-۳ وظیفه‌ی دیوان آب ۱۴۹
۲۳-۳ دیوان جامه ۱۵۰
۲۴- ۳ ایران درستبد ۱۵۰
فصل چهارم :مشاغل دیوانی و درباری ۱۵۲
۱-۴مشاغل ۱۵۳
۲-۴ ۱۵۴
۱۵۵۱-۲-۴ وظیفه متقابل شاهان و پادشاهان ۱۵۶
۳-۴ ۱۵۷
۴-۴ ۱۵۹
۵-۴ ۱۶۱
۶-۴ ۱۶۲
۷-۴ ۱۶۴
۸-۴ ۱۶۵
۹-۴ آموزگاران اسواران ۱۶۶
۱۰-۴ دریوشان جادگ گو و دادور (مدافع درویشان و دادور) ۱۶۷
۱۱-۴ خرم ۱۶۷
۱۲-۴ پشتیگبان سالار ۱۶۹
۱۳-۴ ۱۷۰
۱۴-۴ ۱۷۱
۱۵-۴ ۱۷۲
۱۶-۴ ۱۷۳
۱۷-۴ دیده‌بان سلطنتی ۱۷۴
۱۸-۴ ۱۷۴
۱۹-۴ ۱۷۵
۲۰-۴ ۱۷۵
۲۱-۴ ۱۷۶
۲۲-۴ ۱۷۶
۲۳-۴ آیین ۱۷۶
۲۴-۴ ۱۷۷
۲۵-۴ کیروگ بد ( هنربد ) ۱۷۷
فصل پنجم شخصیت‌های برجسته دوره ساسانیان ۱۷۹
۱-۵ تنسر در ۱۸۰
۱۸۲۲-۱-۵ تنسر شخصیتی تاریخی ۱۸۴
۲-۵ ۱۸۶
۱-۲-۵ تنسر و ۱۸۸
۳-۵ کرتیر و تقویت روحانیت زرتشتی ۱۹۲
۱-۳-۵ ۱۹۳
۲-۳- ۵ کرتیر و شاپور یکم و ترقی مقام وی در شاهان بعدی ۱۹۵
۳-۳-۵ کریتر و کتیبه‌های وی ۱۹۹
۴-۵ آذرپاد ۲۰۶
۵-۵ ۲۱۰
نتیجه &nbs
چکیده
پیش بینی یا پیشگویی در دنیای کنونی جز لاینکف زندگی بشر محسوب می شوند، پیش بینی دما به علت اهمیت آن در صنعت بیمه، کشاورزی، خشکسالی و… اهمیت فوق العاده ای در پیش بینی های هواشناسی دارد.
بنابراین در ابتدا در رابطه با اهمیت دما و عوامل موثر بر آن مطالبی ارائه می کنیم. طبق بررسی های به عمل آمده از آنجا که دو روش منطق فازی و الگوریتم ژنتیک از روشهای مطرح شده با دقت پیش بینی بالا هستند در یک فصل به دو مبحث منطق فازی و ریاضیات فازی اشاره می شود و در فصلی دیگر توضیحی اجمالی از الگوریتم ژنتیک خواهیم داشت.
در نهایت مقالات معتبر علمی مرتبط با پیش بینی دما ارائه شده اند که حاوی انجام آزمایشات و مشاهداتی هستندکه توسط دو روش الگوریتم ژنتیک ومنطق فازی پیش بینی می شوند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل یکم - منطق فازی و ریاضیات فازی
۱-۱- منطق فازی ۲
۱-۱-۱- تاریخچه مختصری از منطق فازی ۲
۱-۱-۲- آشنایی با منطق فازی ۴
۱-۱-۳- سیستم های فازی ۷
۱-۱-۴- نتیجه گیری ۱۰
۱-۲- ریاضیات فازی ۱۱
۱-۲-۱- مجموعه های فازی ۱۱
۱-۲-۲- مفاهیم مجموعه های فازی ۱۴
۱-۲-۳- عملیات روی مجموعه های فازی ۱۴
۱-۲-۴- انطباق مجموعه های فازی ۱۹
۱-۲-۵- معیار های امکان و ضرورت ۱۹
۱-۲-۶- روابط فازی ۲۱
۱-۲-۶-۱- رابطه ی هم ارزی فازی ۲۳
۱-۲-۶-۲- ترکیب روابط فازی ۲۳
۱-۲-۷- منطق فازی ۲۴
۱-۲-۷-۱- عملیات منطقی و مقادیر درستی فازی ۲۵
۱-۲-۷-۲- کاربرد مقادیر درستی فازی ۲۷
۱-۲-۸- نتیجه گیری ۲۷
فصل دوم- الگوریتم ژنتیک
۲-۱- چکیده ۲۸
۲-۲- مقدمه ۲۹
۲-۳- الگوریتم ژنتیک چیست؟ ۳۲
۲-۴- ایده اصلی الگوریتم ژنتیک ۳۵
۲-۵- الگوریتم ژنتیک ۳۷
۲-۶- سود و کد الگوریتم ۳۸
۲-۷- روش های نمایش ۳۹
۲-۸- روش های انتخاب ۴۰
۲-۹- روش های تغییر ۴۱
۲-۱۰- نقاط قوت الگوریتم های ژنتیک ۴۲
۲-۱۱- محدودیت های GA ها ۴۳
۲-۱۲- چند نمونه از کاربردهای الگوریتم های ژنتیک ۴۳
۲-۱۳- نسل اول ۴۵
۲-۱۴- نسل بعدی ۴۶
۲-۱۴-۱- انتخاب ۴۷
۲-۱۴-۲- تغییر از یک نسل به نسل بعدی(crossover) ۴۷
۲-۱۴-۳- جهش (mutation) ۴۸
۲-۱۵- هایپر هیوریستیک ۴۸
فصل سوم- بررسی مقالات
۳-۱- یک روش رویه‌‌‌ای پیش بینی دمای هوای شبانه برای پیش بینی یخبندان
۳-۱-۱- چکیده ۵۱
۳-۱-۲- مقدمه ۵۱
۳-۱-۳- روش شناسی ۵۳
۳-۱-۳-۱- مجموعه اصطلاحات ۵۳
۳-۱-۳-۲-نگاه کلی ۵۳
۳-۱-۳-۳- یادگیری ۵۴
۳-۱-۳-۴- تولید پارامتر های ساختاری ۵۵
۳-۱-۳-۵- پیش بینی ۵۷
۳-۱-۳-۶- متناسب سازی ضعیف، متوسط و دقیق ۵۹
۳-۱-۴- نتایج ۶۰
۳-۱-۴-۱- واقعه ی یخبندان شپارتون ۶۴
۳-۱-۴-۲- بحث ۶۵
۳-۱-۵- نتیجه گیری ۶۶
۳-۲- پیش بینی دما و پیش گویی بازار بورس بر اساس روابط منطق فازی و الگوریتم ژنتیک
۳-۲-۱- چکیده ۶۷
۳-۲-۲- مقدمه ۶۷
۳-۲-۳- سری های زمانی فازی و روابط منطق فازی ۶۹
۳-۲-۴- مفاهیم اساسی و الگوریتم های ژنتیک ۷۰
۳-۲-۵- روش جدید پیش بینی دما و بازار بورس بر اساس روابط منطقی فازی و الگوریتم های ژنتیک ۷۱
۳-۲-۶- نتیجه گیری ۹۳
۳-۳-پیش بینی روند دمای جهانی بر اساس فعالیت های خورشیدی پیشگویی شده در طول دهه های آینده
۳-۳-۱- چکیده ۹۴
۳-۳-۲- مقدمه ۹۴
۳-۳-۳- داده و روش بررسی ۹۶
۳-۳-۴- نتایج ۹۹
۳-۳-۵- نتیجه گیری ۱۰۰
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول۱-۲-۱- برخی از مفاهیم پایه ی مجموعه های فازی ۱۴
جدول۳-۱-۱- تاریخ اولین پیش بینی و خطای پیش بینی مربوطه ۶۳
جدول۳-۲-۱- داده های پیشین میانگین دمای روزانه از ۱ ام ژوئن ۱۹۹۶ تا ۳۰ ام سپتامبر در تایوان ۷۲
جدول۳-۲-۲- داده های قدیمی تراکم ابر های روزانه از ۱ ام ژوئن ۱۹۹۶ تا ۳۰ ام سپتامبر در تایوان ۷۴
جدول۳-۲-۳- جمعیت ابتدایی ۷۸
جدول۳-۲-۴- میانگین دمای روزانه ی فازی شده و تراکم ابرهای روزانه فازی شده از ۱ ام ژوئن تا۳۰ام سپتامبر در تایوان بر اساس نخستین کروموزوم ۷۹
جدول۳-۲-۵- دو فاکتور مرتبه سوم روابط گروهی منطق فازی ۸۰
جدول۳-۲-۶- دمای پیش بینی شده و میانگین خطای پیش بینی بر اساس سریهای زمانی فازی مرتبه سوم ۸۵
جدول۳-۲-۷- درصد میانگین خطای پیش بینی برای مراتب مختلف بر اساس روشهای پیشنهادی ۸۶
جدول۳-۲-۸- درصد میانگین خطاهای پیش بینی برای پنجره های متفاوت بر اساس روشهای پیشنهادی ۸۷
جدول۳-۲-۹- داده های قدیمیTAIFEXو TAIEX ۸۹
جدول۳-۲-۱۰- خطای مربع حسابی برای مراتب مختلف روش پیشنهادی ۸۹
جدول۳-۲-۱۱- مقایسه مقادیر پیشبینیTAIFEXوخطاهای مربع حسابی برای روشهای مختلف پیش بینی ۹۰
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل ۱-۱-۱- طرز کار سیستم فازی ۷
شکل ۱-۲-۱- نمودار توابع فازی s، ذوزنقهای و گاما ۱۳
شکل ۱-۲-۲- مثال هایی از اجتماع، اشتراک و متمم دو تابع عضویت ۱۶
شکل ۱-۲-۳- برخی از عملگر های پیشنهاد شده برای اشتراک ۱۷
شکل۱-۲-۴- برخی از عملگر های پیشنهاد شده برای اجتماع ۱۸
شکل ۱-۲-۵- انطباق دو مجموعه فازی ۱۹
شکل ۱-۲-۶- نمایش معیار های امکان و ضرورت ۲۰
شکل ۱-۲-۷- مقادیر درستی فازی ۲۵
شکل ۲-۱- منحنی ۳۲
شکل ۲-۲- تاثیر الگوریتم ژنتیک بر کروموزوم های ۸ بیتی ۴۱
شکل۳-۱-۱-تفاوت های تولید شده ی بین مشاهدات مرجع و مشاهداتی که زودتر در صف می آیند ۵۴
شکل ۳-۱-۲- مشاهدات هواشناسی به صف شده ۵۵
شکل ۳-۱-۳- دیاگرام درختی ۵۸
شکل ۳-۱-۴- توابع گاوس برای متناسب سازی ضعیف، متوسط و دقیق دمای هوا ۵۹
شکل ۳-۱-۵- هیستوگرام خطا های پیش بینی ۶۱
شکل۳-۱-۶- خطای میانه ماهیانه ۶۱
شکل ۳-۱-۷-خطای درصدی میانه ماهیانه ۶۲
شکل ۳-۱-۸-تراکم پیش بینی ۶۳
شکل ۳-۱-۹- ترسیم توزیعی دمای هوای مشاهده شده در مقابل ۱ ساعت پیش بینی دمای هوا ۶۴
شکل۳-۱-۱۰- واقعه ی شپارتون، مشاهده و پیش بینی دماهای هوا ۶۵
شکل ۳-۲-۱- یک کروموزوم ۷۴
شکل ۳-۲-۲- توابع عضویت متناظر رن هایx کروموزوم های نشان داده شده در شکل۳-۲-۱ ۷۶
شکل ۳-۲-۳- توابع عضویت متناظر ژن هایy کروموزوم های نشان داده شده در شکل۳-۲-۱ ۷۷
شکل ۳-۲-۴- عملیاتcrossover دو کروموزوم ۸۲
شکل۳-۲-۵- عملیات جهش یک کروموزوم ۸۴
شکل ۳-۲-۶- بهترین کروموزوم برای پیش بینی میانگین دمای روزانه در ژوئن ۱۹۹۶ ۸۴
شکل ۳-۲-۷- میانگین خطای پیش بینی روشهای پیشنهادی بر اساس سری های زمانی فازی مرتبه سوم ۸۶
شکل ۳-۲-۸- خطای مربع حسابی بر اساس سری های زمانی فازی مرتبه هفتم ۹۱
شکل ۳-۳-۱-پیکر بندی شبکه های عصبی منطقی فازی ۹۶
شکل ۳-۳-۲- مقادیر مشاهده و پیش بینی شده ی ولف نو ۹۸
شکل ۳-۳-۳- مقادیر مشاهده و پیش بینی شده ی دمای غیر عادی جهان ۹۸
منابع
دکتر محمد مهدوی ،هیدرولوژی کاربردی، جلد۱، انتشارات دانشگاه تهران[۱]
دکتر هوشنگ قائمی، مبانی هواشناسی،انتشارات دانشگاه شهید بهشتی[۲]
امین کوره پزان دزفولی،اصول تئوری مجموعه های فازی[۳]
ترجمه ی دکتر محمد حسین فاضل زرندی،تالیف جی.ج.کلر-یو.اس.کلیر و ب.یوآن،تئوری مجموعه های فازی[۴]
[۵] George J. Klir Bo Yuan, Fuzzy sets and Fuzzy Logic, Theory and applications , Prentice Hall PTR , 1995.
[6] Anna Kolesárová, Monika Kováčová, Fuzzy sets and their applicationsSTU Bratislava 2004, ISBN 8022720364
[7] Chen, G. Q, Fuzzy Logic in Data Modeling, Semantics, Constraints, and Database Design, Kluwer Academic Publisher,1999.
[8] [Zad65], Fuzzy Sets, Zadeh L.A., 1965
سابقه و هدف:
نارسایی احتقانی قلب (Congestive Heart Failure) سندرومی است که با اختلال عملکرد مزمن و پیشرونده سیستولیک بطن چپ مشخص میشود. اخیرا نقش استرس اکسیداتیو بعنوان یک مکانیزم پیشرفت بیماری مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای خون بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب (کلاس فونکسیونل وIV) و مقایسه آن با گروه شاهد (افراد سالم) بوده است.
مواد و روش ها
این مطالعه مورد – شاهد بر روی ۳۰ بیمار مبتلا به CHF بستری شده در بخش قلب بیمارستان شهید بهشتی بابل و ۳۰ فرد شاهد (جور شده از نظر سن و جنس و سطح اجتماعی) انجام گرفت. مقادیر MDA پلاسما برای تعیین پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای خون افراد مورد مطالعه استفاده شد.
یافته ها:
میانگین غلظت ماده MDA پلاسمای خون بیماران CHF بطور معنی داری بالاتر از افراد شاهد بود (۰۱۲/۰=P). همچنین میزان غلظت MDA پلاسما در کلاس IV بیماری بطور معنی داری کم تر از کلاس بود.(۰۰۸/۰=P)
نتیجه گیری:
یافته های ما نشان دهنده بالا بودن وضعیت پراکسیداسیون لیپیدها در پلاسمای بیماران CHF و یک رابطه منفی بین غلظت پلاسمایی ماده MDA (به عنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدها) و شدت CHF می باشد.
فهرست مطالب
صفحه عنوان
۱ خلاصه فارسی
۲ بیان مساله
۴ تعریف واژه ها
۵ اهداف و فرضیات
۶ فصل اول ) مقدمه
۲۶ فصل دوم) مواد و روش ها
۳۱ فصل سوم) یافته ها
۳۸ فصل چهارم) بحث و نتیجه گیری
۴۴ فصل پنجم) مشکلات و پیشنهادات
۴۶ تقدیر و تشکر
۴۷ خلاصه انگلیسی
۴۸ منابع
۵۲ پیوست
REFERENCES:
1)Heart disease : a text book of cardiovascular medicine , Braunwald et al. 6th edition-2007 (503-512).
2)Harrison’s principles of internal medicine , Kasper , Braunwald , Fauci et al. Volume 2-part 8-16th edition 2005 ; ۱۳۶۷-۱۳۷۸٫
۳)Tsutsui H , Role of oxidative stress in heart failure. Nippon Rinsho. 2003 May ; ۶۱ (۵) : ۷۵۶-۶۰
۴)Maks and Newton GE. The oxidative stress hypothesis of congestive heart failure. Chest 2001 ; ۱۲۰ : ۲۰۳۵-۲۰۴۶٫
بلایا
وقوع ناگهانی یک فاجعه که ساختار بنیادی و عملکرد عادی جامعه یا مردم را مختل می کند. رویداد یا مجموعه رویدادهایی که میزان تلفات جانی و یا خسارات مالی وارده به اموال ، ساختمان های زیر بنایی ، خدمات بنیادی و وسایل امرار معاش بیش از ظرفیت عادی جامعه ای که در معرض آن بلا قرار گرفته باشد و بدون کمک نشود با آن مقابله کرد.از اصطلاح ” بلا ” گاهی اوقات برای توصیف یک وضعیت اسف بار که در اثر آن الگوی طبیعی زندگی ( و یا اکو سیستم ) مختل می شوند و به مداخله استثنایی و اضطراری برای نجات و حفظ زندگی انسان ها و با محیط زیست نیاز است هم استفاده می شود، بلایا اغلب بر اساس دلایل وقوع و سرعت اثرشان دسته بندی می شوند.
مهم ترین آثار بلایا بر محیط
۱- آلودگی منابع آب آشامیدنی و اپیدمی ( بیماریهای انگلی ، اسهال خونی ، .
ژیاردیازیس و بیماریهای عفونی )
۲- از بین رفتن منازل و لزوم تهیه سرپناه موقت برای بازماندگان و در نهایت جابجایی جمیت.
۳- عدم توزیع مناسب جمعیت در استان ها و شهرهای کشور و تراکم جمعیتی و ساختمانی.
فهرست مطالب
عنوان
تاریخچه…………………………………………………………………………………………۱
بلایا……………………………………………………………………………………………….۳
مهم ترین آثار بلایا بر محیط……………………………………………………۳
انواع بلاها…………………………………………………………………………….۴
بلاهای طبیعی………………………………………………………………………………….۴
بلاهای ساخت بشر………………………………………………………………………..۶
بلایای فنی……………………………………………………………………………………………..۶
تعیین اهمیت هر بلا………………………………………………………………………………….۶
معرفی آمادگی بخش بهداشت و درمان در برابر بلایا وشرایط اضطراری……………….۷
فرایند آمادگی…………………………………………………………………………………………۷
اقدامات پیش از وقوع بلا………………………………………………………………………….۸
اقدامات هنگام وقوع بلا……………………………………………………………………………۹
اقدامات پس از قوع بلا……………………………………………………………………………۱۰
راهنمای برنامه خانوادگی مقابله با حوادث……………………………………………………۱۱
مرکز اعلام خطر و اهداف آن……………………………………………………………………۱۳
آموزش عمومی……………………………………………………………………………………..۱۶
آموزش بهداشت در مراحل مختلف بروز بلایای طبیعی…………………………………..۱۷
راهکار های لازم جهت افزایش سطح آگاهی ارائه دهندگان خدمات ………………….۱۸
فعالیت های علمی جهت افزایش سطح آگاهی………………………………………………۱۸
برنامه مقابله با بلایای طبیعی………………………………………………………….۲۰
تشکیلات مسئول ملی…………………………………………………………………………….۲۰
هماهنگی…………………………………………………………………………………………….۲۲
برنامه ریزی…………………………………………………………………………………………۲۵
سازماندهی………………………………………………………………………………………….۲۶
وظایف ستاد پیشگیری و بازسازی حوادث غیر مترقبه……………………………………۲۷
وظایف سازمان ها و نهاد ها به تفکیک………………………………………………………۲۹
شرح وظایف کمیته فرعی بهداشت و درمان کاهش اثرات بلایای طبیعی……………۳۲
مدیریت بخش بهداشت…………………………………………………………………………۳۳
سازمان های بین المللی………………………………………………………………………….۳۴
آشنایی با نهضت جهانی صلیب سرخ و هلال احمر………………………………………۳۴
سازمان ملل ( UN )…………………………………………………………………………….
برنامه توسعه سازمان ملل متحد UNDP…………………………………………………..
دفتر کمیسر عالی سازمان ملل برای پناهندگان………………………………………………۳۷
صندوق بین الملل سازمان ملل متحد برای کودکان UNICEF……………………….
سازمان خوارو بار و کشاورزی FAO……………………………………………………….
سازمان آموزش علمی و فرهنگی ملل متحد UNESCO………………………………
سازمان بین المللی هواشناسی…………………………………………………………………..۳۸
سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری………………………………………………………..۳۸
صندوق بین المللی پول………………………………………………………………………….۳۹
سازمان های غیر دولتی…………………………………………………………………………..۳۹
واحدهای دولتی امداد…………………………………………………………………………….۴۰
مؤسسات بین المللی دو جانبه یا چند جانبه………………………………………………….۴۰
امداد رسانی نیروهای دولتی وجمعیت های داوطلب………………………………………۴۱
جابجایی جمعیت………………………………………………………………………………….۴۳
تخلیه…………………………………………………………………………………………………۴۳
حمل و نقل…………………………………………………………………………………………۴۴
اسکان آوارگان و بهداشت اردوگاه ها………………………………………………………..۴۴
چادر و انواع آن……………………………………………………………………………………۴۶
ویژگی های چادر…………………………………………………………………………………۴۶
انتخاب موقعیت اردوگاه ها…………………………………………………………………….۴۷
طراحی اردوگاه ها………………………………………………………………………………..۴۸
کمبود و آلودگی آب در مناطق بلارده………………………………………………………..۴۹
اهمیت آب از نظر بهداشت…………………………………………………………………….۴۹
نقش آب در اشاعه بیماری………………………………………………………………………۵۰
ترتیب اولویت بندی تأمین آب در شرایط اضطراری……………………………………..۵۲
آب مورد نیاز……………………………………………………………………………………….۵۳
کیفیت آب………………………………………………………………………………………….۵۴
طی دوره تخلیه……………………………………………………………………………………۵۴
گندزدایی آب……………………………………………………………………………………..۵۴
ید زنی………………………………………………………………………………………………۵۴
جوشاندن……………………………………………………………………………………………۵۵
کلرزنی………………………………………………………………………………………………۵۵
تأمین یخ…………………………………………………………………………………………….۵۷
ذخیره آب…………………………………………………………………………………………..۵۷
تجهیزات لازم برای تأمین آب…………………………………………………………………۵۸
دفع غیر بهداشتی مدفوع در شرایط بحران………………………………………………….۵۸
عدم وجود شبکه جمع آوری فاضلاب………………………………………………………۵۹
دفع فاضلاب……………………………………………………………………………………….۶۰
نکات مورد توجه در دفع مدفوع انسانی بوسیله توالت………………………………….۶۰
دفع مواد زائد جامد………………………………………………………………………………۶۱
دفع لاشه حیوانی…………………………………………………………………………………۶۳
نحوه دفع صحیح زباله در مناطق بلا زده……………………………………………………۶۳
پر کردن اراضی پست…………………………………………………………………………..۶۴
مبارزه و پیشگیری از بیماری ها به دنبال وقوع بلایای طبیعی………………………….۶۶
تیم های امداد بهداشتی…………………………………………………………………………۶۸
جمع آوری و انتقال آسیب دیدگان و بیماران……………………………………………..۶۸
شرایط انتخاب محل…………………………………………………………………………….۶۸
هدف از تعیین محل جمع آوری آسیب دیدگان………………………………………….۶۹
نیروی انسانی در محل جمع آوری آسیب دیدگان……………………………………….۷۰
پشتیبانی محل جمع اوری آسیب دیدگان…………………………………………………..۷۰
بیمارستان و درمانگاه صحرایی سیار…………………………………………………………۷۰
شرایطی که انتقال بیمار را ایجاب می کند………………………………………………….۷۱
برنامه ریزی برای انتقال بیمار…………………………………………………………………۷۲
محافظت از بهیاران……………………………………………………………………………..۷۲
انتخاب وسیله نقلیه……………………………………………………………………………..۷۳
آماده سازی وسیله نقلیه برای انتقال بیمار………………………………………………….۷۳
گندزدایی وسیله نقلیه پس از جابجایی…………………………………………………….۷۴
احتیاطات عمومی در کاربرد مواد گندزدا و ضدعفونی کننده ها……………………..۷۴
گندزداها و ضد عفونی کننده های شیمیایی………………………………………………۷۵
پیشگیری و مبارزه با بیماری های روده ای از طریق بهسازی محیط……………….۷۸
گندزدایی موا آلوده…………………………………………………………………………….۷۹
بهسازی محیط در بیمارستان های صحرایی……………………………………………..۸۰
کمک های اولیه………………………………………………………………………………..۸۰
صفات کمک دهنده……………………………………………………………………………۸۱
وظایف اصلی کمک دهنده…………………………………………………………………..۸۱
وسایل مورد نیاز و ضروری در حوادث………………………………………………….۸۲
مبارزه با جانوران موذی………………………………………………………………………۸۳
برنامه اجرایی مبارزه با جانوران موذی پس از وقوع بلا………………………………۸۴
فقدان غذا و آلودگی غذا در مناطق بلا زده………………………………………………۸۸
تأمین بهداشت مواد غذایی در زمان بحران………………………………………………۹۰
وظایف بخش بهداشت………………………………………………………………………۹۲
کنترل بهداشت مواد غذایی وارد شده به منطقه…………………………………………۹۳
شرایط نگهداری مواد غذایی در شرایط بحران…………………………………………۹۴
خدمات کفن و دفن…………………………………………………………………………..۹۴
وسایل و لوازمی که برای کفن و دفن مورد نیاز هستند………………………………۹۶
بهداشت روانی……………………………………………………………………………….۹۷
آموزش بهسازی به قربانیان…………………………………………………………………۹۸
پیوست ها………………………………………………………………………………………۱۰۰
منابع……………………………………………………………………………………………..
منابع :
۱- اصل هاشمی ، اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری ( ۱ ) ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، ۱۳۸۳
۲-اصل هاشمی ، اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری ( ۲ ) ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، ۱۳۸۳
۳- فرج زاده داود ، بهداشت مواد غذایی ، انتشارات نوردانش ، ۱۳۷۹
۴- ایماندل کرامت اله ، گند زداها و ضد عفونی کننده ها ، انتشارات آئینه کتاب ، ۱۳۷۴
۵- نیکخواه عباس ، اصول بهداشت محیط ، نشر دانشگاهی ، ۱۳۸۴
۶-عمرانی قاسم علی ، راه کار های اساسی در مدیریت مواد زائد جامد قبل و بعد از زلزله ، دانشگاه علوم پزشکی سمنان ، ۱۳۸۰
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی نمایش عروسکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران آموزش پذیر ۱۲- ۸ سال انجام شد. یکی از بارزترین مشخصات این افراد، ناتوانی برقراری ارتباط موثر با جامعه است .
مطالعه از نوع تجربی حقیقی بدون پیش تست بود.گروه نمونه این پژوهش متشکل از ۳۰ دختر آموزش پذیر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند که از میان آن ها ۱۵ نفر به گونه تصادفی به گروه آزمایش و بقیه به گروه کنترل تخصیص یافتند.گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه تحت نظر محقق تحت آموزش مهارت های اجتماعی با استفاده از نمایش عروسکی قرار گرفت و گروه کنترل روند عادی کلاس را طی کرد.بعد از پایان مداخله آزمون رشد اجتماعی واینلند از مادران هر دو گروه گرفته شد و داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که نمایش عروسکی موجب افزایش مهارت های اجتماعی ، مهارت ها ی ارتباطی و مهارت های روزمره زندگی شده ا ست(p<0/001). این نتیجه با یافته های پژوهش های دیگر تطابق دارد و قابلیت نمایش عروسکی را در افزایش مهارت های اجتماعی نشان می دهد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول ۱
مقدمه ۲
بیان مساله ۳
اهمیت و ضرورت پژوهش ۷
تعریف مفهومی و عملیاتی پژوهش ۹
متغیر مستقل ۹
متغیر وابسته ۱۰
اهداف پژوهش ۱۰
هدف کلی ۱۰
اهداف اختصاصی ۱۰
اهداف کاربردی ۱۰
فرضیه های پژوهش ۱۱
فرضیه اصلی ۱۱
فرضیه های فرعی ۱۱
فصل دوم ۱۲
مقدمه ۱۳
تاریخچه کم توانی ذهنی ۱۴
تعاریف کم توانی ذهنی ۱۵
طبقه بندی کم توانی ذهنی ۲۱
کم توانان ذهنی آموزش پذیر ۲۱
کم توانان ذهنی تربیت پذیر ۲۱
کم توانان ذهنی حمایت پذیر ۲۲
طبقه بندی بر اساس دیدگاه انجمن روانپزشکی آمریکا ۲۲
طبقه بندی بر اساس دیدگاه سازمان بهداشت جهانی ۲۳
علل کم توانی ذهنی ۲۳
خصوصیات کم توانی ذهنی خفیف ۲۵
مهارت های اجتماعی ۲۶
عوامل انتخاب مهارت های اجتماعی ۲۹
آموزش مهارت های اجتماعی به کم توانان ذهنی ۲۹
نقش و اهمیت هنر ۳۱
تعریف نمایش ۳۲
خاستگاه نمایش ۳۴
نمایش به عنوان درمان ۳۶
نمایش عروسکی و انواع آن ۴۲
عروسک های سایه ای ۴۲
عروسک های دستکشی ۴۳
عروسک های میله ای ۴۳
عروسک های انگشتی ۴۴
عروسک های خیمه شب بازی و اسباب بازی های پارچه ای ۴۴
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ۴۷
تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۵۳
فصل سوم ۵۸
طرح پژوهش ۵۹
جامعه آماری ۶۰
روش نمونه گیری ۶۱
ابزار پژوهش ۶۱
قلمروها و زیر قلمرهای واینلند ۶۳
قلمرو ارتباطی ۶۳
قلمرو مهارت های زندگی روزمره ۶۳
قلمرو اجتماعی شدن ۶۴
قلمرو مهارت های حرکتی ۶۴
قلمرو رفتارهای ناسازگار ۶۴
روش تجزیه و تحلیل داده ها ۶۵
روش اجرا ۶۵
ملاحظات اخلاقی ۷۰
فصل چهارم ۷۱
مقدمه ۷۱
آمار توصیفی ۷۱
آمار استنباطی ۷۳
فصل پنجم ۷۶
مقدمه ۷۷
بحث و نتیجه گیری ۷۷
محدودیت های پژوهش ۸۱
پیشنهادات پژوهش ۸۲
پیوست ها ۸۳
فهرست جداول
جدول ۴-۱: دامنه سنی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر ۷۱
جدول ۴-۲: توزیع سطح تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر ۷۲
جدول۴-۳: بررسی نرمالیتی(K-S) متغیرهای پژوهش ۷۲
جدول ۴-۴: مقایسه میانگین نمرات خرده آزمون های واینلند ۷۳
فهرست منابع
اسلین.ام. نمایش چیست (۱۳۸۲). ترجمه شیواتعاونی. چاپ چهارم تهران.انتشارات نمایش.
انارکی،آسیه(۱۳۸۶). بررسی اثر بخشی نمایش در مانگری در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی در کودکان.پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودک. تهران. دانشگاه شهید بهشتی.
براکت.ای(۱۳۸۰). تاریخ تئاتر جهان. ترجمه هوشنگ آزادی. تهران.انتشارات مروارید.
براهنی،محمد نقی(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)در ایران.انستیتو روانپزشکی تهران.
بقولی،حسین(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطیاقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای کودکان ۶تا ۱۱ سال در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی تهران.
بنیامین سادوک؛ویرجینیا سادوک(۱۳۸۲). خلاصه روانپزشکی. ترجمه نصرت ا… پورافکاری. تهران.انتشارات شهر آب.
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی نمایش عروسکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران آموزش پذیر ۱۲- ۸ سال انجام شد. یکی از بارزترین مشخصات این افراد، ناتوانی برقراری ارتباط موثر با جامعه است .
مطالعه از نوع تجربی حقیقی بدون پیش تست بود.گروه نمونه این پژوهش متشکل از ۳۰ دختر آموزش پذیر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند که از میان آن ها ۱۵ نفر به گونه تصادفی به گروه آزمایش و بقیه به گروه کنترل تخصیص یافتند.گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه تحت نظر محقق تحت آموزش مهارت های اجتماعی با استفاده از نمایش عروسکی قرار گرفت و گروه کنترل روند عادی کلاس را طی کرد.بعد از پایان مداخله آزمون رشد اجتماعی واینلند از مادران هر دو گروه گرفته شد و داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که نمایش عروسکی موجب افزایش مهارت های اجتماعی ، مهارت ها ی ارتباطی و مهارت های روزمره زندگی شده ا ست(p<0/001). این نتیجه با یافته های پژوهش های دیگر تطابق دارد و قابلیت نمایش عروسکی را در افزایش مهارت های اجتماعی نشان می دهد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول ۱
مقدمه ۲
بیان مساله ۳
اهمیت و ضرورت پژوهش ۷
تعریف مفهومی و عملیاتی پژوهش ۹
متغیر مستقل ۹
متغیر وابسته ۱۰
اهداف پژوهش ۱۰
هدف کلی ۱۰
اهداف اختصاصی ۱۰
اهداف کاربردی ۱۰
فرضیه های پژوهش ۱۱
فرضیه اصلی ۱۱
فرضیه های فرعی ۱۱
فصل دوم ۱۲
مقدمه ۱۳
تاریخچه کم توانی ذهنی ۱۴
تعاریف کم توانی ذهنی ۱۵
طبقه بندی کم توانی ذهنی ۲۱
کم توانان ذهنی آموزش پذیر ۲۱
کم توانان ذهنی تربیت پذیر ۲۱
کم توانان ذهنی حمایت پذیر ۲۲
طبقه بندی بر اساس دیدگاه انجمن روانپزشکی آمریکا ۲۲
طبقه بندی بر اساس دیدگاه سازمان بهداشت جهانی ۲۳
علل کم توانی ذهنی ۲۳
خصوصیات کم توانی ذهنی خفیف ۲۵
مهارت های اجتماعی ۲۶
عوامل انتخاب مهارت های اجتماعی ۲۹
آموزش مهارت های اجتماعی به کم توانان ذهنی ۲۹
نقش و اهمیت هنر ۳۱
تعریف نمایش ۳۲
خاستگاه نمایش ۳۴
نمایش به عنوان درمان ۳۶
نمایش عروسکی و انواع آن ۴۲
عروسک های سایه ای ۴۲
عروسک های دستکشی ۴۳
عروسک های میله ای ۴۳
عروسک های انگشتی ۴۴
عروسک های خیمه شب بازی و اسباب بازی های پارچه ای ۴۴
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ۴۷
تحقیقات انجام شده در داخل کشور ۵۳
فصل سوم ۵۸
طرح پژوهش ۵۹
جامعه آماری ۶۰
روش نمونه گیری ۶۱
ابزار پژوهش ۶۱
قلمروها و زیر قلمرهای واینلند ۶۳
قلمرو ارتباطی ۶۳
قلمرو مهارت های زندگی روزمره ۶۳
قلمرو اجتماعی شدن ۶۴
قلمرو مهارت های حرکتی ۶۴
قلمرو رفتارهای ناسازگار ۶۴
روش تجزیه و تحلیل داده ها ۶۵
روش اجرا ۶۵
ملاحظات اخلاقی ۷۰
فصل چهارم ۷۱
مقدمه ۷۱
آمار توصیفی ۷۱
آمار استنباطی ۷۳
فصل پنجم ۷۶
مقدمه ۷۷
بحث و نتیجه گیری ۷۷
محدودیت های پژوهش ۸۱
پیشنهادات پژوهش ۸۲
پیوست ها ۸۳
فهرست جداول
جدول ۴-۱: دامنه سنی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر ۷۱
جدول ۴-۲: توزیع سطح تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر ۷۲
جدول۴-۳: بررسی نرمالیتی(K-S) متغیرهای پژوهش ۷۲
جدول ۴-۴: مقایسه میانگین نمرات خرده آزمون های واینلند ۷۳
فهرست منابع
اسلین.ام. نمایش چیست (۱۳۸۲). ترجمه شیواتعاونی. چاپ چهارم تهران.انتشارات نمایش.
انارکی،آسیه(۱۳۸۶). بررسی اثر بخشی نمایش در مانگری در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی در کودکان.پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودک. تهران. دانشگاه شهید بهشتی.
براکت.ای(۱۳۸۰). تاریخ تئاتر جهان. ترجمه هوشنگ آزادی. تهران.انتشارات مروارید.
براهنی،محمد نقی(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)در ایران.انستیتو روانپزشکی تهران.
بقولی،حسین(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطیاقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای کودکان ۶تا ۱۱ سال در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی تهران.
بنیامین سادوک؛ویرجینیا سادوک(۱۳۸۲). خلاصه روانپزشکی. ترجمه نصرت ا… پورافکاری. تهران.انتشارات شهر آب.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده …………………………………………………………………………………….۱
۱- معرفی پژوهش
۱-۱- مقدمه ……………………………………………………………………………….۳
۱-۲- بیان مساله………………………………………………………………………………۴
۱-۳- اهمیت پژوهش………………………………………………………………………۵
۱-۴- اهداف پژوهش ………………………………………………………………………..۵
۱-۵- سئوالات پژوهش……………………………………………………………………….۶
۱-۶- تعاریف عملیاتی ………………………………………………………………………..۶
۱-۷- متغیرهای اساسی پژوهش …………………………………………………………۸
۲- مبانی نظری پژوهش
۲-۱- مقدمه …………………………………………………………………………………..۱۰
۲-۲- تاریخچه کاربرد فناوری اطلاعات ……………………………………………………۱۱
۲-۲-۱- از ابتدا تا قرن ۱۸……………………………………………………………………۱۲
۲-۲-۲-نخستین کتابشناسیها…………………………………………………………….۱۳
۲-۲-۳-قرن هجدهم …………………………………………………………………………۱۳
۲-۲-۴- قرن نوزدهم …………………………………………………………………………۱۳
۲-۲-۵- دکومانتاسیون بعد از ۱۹۵۸……………………………………………………….۱۴
۲-۲-۶- عصر حاضر…………………………………………………………………………..۱۵
۲-۲-۷- نقش ارتباطات ……………………………………………………………………..۱۶
۲-۳- اهمیت فناوری اطلاعات ……………………………………………………………..۱۶
۲-۴- فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه …………………………………….۱۷
۲-۴-۱- زیرساخت فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه………………………۲۰
۲-۵- فناوری اطلاعات و کتابخانه ها…………………………………………………………۲۳
۲-۵-۱- تاثیر فناوری اطلاعات بر کتابخانه ها و خدماتشان ………………………………۲۵
۲-۵-۲-فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی …………………………………..۲۷
۲-۵-۲-۱-فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی جهان ………………………..۲۷
۲-۵-۲-۲- فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران …………………………۲۸
۲-۵-۳- زیرساخت های فناوری اطلاعات در کتابخانه ها…………………………………۳۰
۲-۵-۳-۱- زیرساخت فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران …………..۳۱
۲-۶- مروری برمطالعات انجام شده ………………………………………………………..۳۳
۲-۶-۱- پژوهشهای انجام شده در ایران ………………………………………………….۳۳
۲-۶-۲- پژوهشهای انجام شده درخارج ………………………………………………….۳۴
۳- روش پژوهش و گردآوری اطلاعات
۳-۱- جامعه آماری پژوهش…………………………………………………………………۳۷
۳-۲- روش پژوهش ………………………………………………………………………..۳۷
۳-۳- روش و ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………۳۷
۳-۴- تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………۳۷
۴- یافته های پژوهش
۴-۱- مقدمه ………………………………………………………………………………..۳۹
۴-۲- نیروی انسانی………………………………………………………………………۴۲
۴-۳- امکانات و تجهیزات …………………………………………………………………۵۲
۴-۴- بودجه و امکانات ……………………………………………………………………۷۴
۴-۵- شرایط سازمانی …………………………………………………………………..۷۹
۴-۶- دیدگاه مدیران ……………………………………………………………………..۸۵
۵ – بحث و نتیجه گیری
۵-۱- مقدمه ……………………………………………………………………………….۹۸
۵-۲- خلاصه یافته ها…………………………………………………………………….۹۸
۵-۳- نتیجه گیری ………………………………………………………………………..۱۰۷
۵-۴- پیشنهادات…………………………………………………………………………۱۰۹
۵-۵-پیشنهاد برای پژوهش های آتی…………………………………………………۱۱۰
پیوست ها
پیوست یک (پرسشنامه مدیران)…………………………………………………….۱۱۳
پیوست دو(پرسشنامه کتابداران)……………………………………………………۱۲۰
پیوست سه: (آدرس پستی، تلفن و وب سایت واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ).۱۲۲
منابع و ماخذ
منابع فارسی……………………………………………………………………………………۱۲۴
منابع لاتین……………………………………………………………………………………….۱۲۷
چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………۱۲۸
فهرست جدولها
جدول …………………………………………………………………………………………صفحه
جدول۴-۱- اطلاعات کلی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی …..۴۰
جدول ۴-۲- توزیع فراوانی درجه واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……۴۱
جدول ۴-۳- توزیع فراوانی مدیران کتایخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج بر حسب مدرک تحصیلی-سال۱۳۸۷……۴۲
جدول ۴-۴- توزیع فراوانی سابقه کار مدیران کتابخانه ها ی مرکزی واحدهای دانشگاهی
منطقه پنج…۴۲
جدول ۴-۵- توزیع فراوانی تحصیلات نیروی انسانی شاغل در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج- سال۱۳۸۷ ……۴۳
جدول ۴-۶- توزیع فراوانی تحصیلات نیروی انسانی شاغل درهریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج- سال ۱۳۸۷…….۴۵
جدول ۴-۷- توزیع فراوانی کارکنان شاغل در هریک از بخشهای کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج –سال۱۳۸۷…۴۶
جدول ۴-۸- توزیع فراوانی دورهای آموزشی برگزار شده حین خدمت در زمینه فناوری اطلاعات در هریک از کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج …….۴۸
جدول ۴-۹- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی به زبان انگلیسی….۴۹
جدول ۴-۱۰- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی با نرم افزارهای کتابخانه ای ….۴۹
جدول ۴-۱۱- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی با ویندوز، ویندوز، آفیس ، بانکهای اطلاعاتی و….۵۰
جدول ۴-۱۲- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی با اینترنت….. ۵۱
جدول ۴-۱۳- توزیع فراوانی برحسب امکانات سخت افزاری موجود در هریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج-۱۳۸۷ …… ۵۲
جدول ۴-۱۴- توزیع فراوانی امکانات نرم افزاری موجود درکتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی – سال۱۳۸۷…..۵۵
جدول ۴-۱۵- توزیع فراوانی منابع الکترونیکی موجود درهریک از کتابخانه های مرکزی دانشگاهی منطقه ۵دانشگاه آزاد اسلامی-۱۳۸۷……۵۸
جدول ۴-۱۶- توزیع فراوانی کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج برحسب اتصال به اینترنت ……۶۱
جدول۴-۱۷- توزیع فراوانی کتابخانه های مرکزی دارای وب سایت در واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …..۶۱
جدول ۴-۱۸- توزیع فراوانی مکانیزه شدن بخشهای مختلف کتابخانه های مرکزی دانشگاهی منطقه پنج……۶۲
جدول ۴-۱۹- توزیع فراوانی استفاده از نرم افزارهای کتابخانه ای در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ………..۶۵
جدول ۴-۲۰- توزیع فراوانی استفاده از بخشهای مختلف نرم افزار های کتابخانه ای در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ….۶۶
جدول ۴-۲۱- توزیع فراوانی ابزار بازیابی اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……۶۸
جدول ۴-۲۲- توزیع فراوانی بازیابی رایانه ای اطلاعات کتابشناختی منابع در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ….۶۹
جدول ۴-۲۳- توزیع فراوانی میزان ارائه خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج….۷۰
جدول۴-۲۴- توزیع فراوانی خدمات برق رسانی متناسب (عدم قطع برق ) درهریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ..۷۱
جدول ۴-۲۵- توزیع فراوانی میزان استفاده از خدمات کامپیوتری نظیر شبکه ، اینترنت و نرم افزار در هریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ….۷۲
جدول ۴-۲۶- توزیع فراوانی میزان استفاده ازپست الکترونیک (E-mail) درفعالیت ها و خدمات هریک ازکتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج…….۷۳
جدول۴-۲۷- توزیع فراوانی تامین منابع مالی مورد نیاز برای خرید تجهیزات کامپیوتری و سایر خدمات کامپیوتری…..۷۴
جدول۴-۲۸- توزیع فراوانی میزان بودجه مصرفی برای استخدام و به کارگیری متخصصان IT در هریک از کتابخانه های مرکزی دانشگاهی منطقه پنچ…… ۷۵
جدول ۴-۲۹- توزیع فراوانی میزان حمایت مالی دانشگاه برای تهیه نرم افزار و سخت افزار کتابخانه در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در زمینه فناوری اطلاعات…..۷۶
جدول ۴-۳۰- توزیع فراوانی داشتن تنخواه در کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج…. ۷۷
جدول ۴-۳۱- توزیع فراوانی افزایش بودجه سالیانه کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …… ۷۸
جدول ۴-۳۲- توزیع فراوانی وجود بخش های مختلف کتابخانه در ساختار کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……. ۷۹
جدول ۴-۳۳- توزیع فراوانی ارتباط کتابخانه های واحدهای دانشگاهی درزمینه فناوری اطلاعات با سایر مراکز دانشگاهی…..۸۰
جدول ۴-۳۴- توزیع فراوانی کنترل و نظارت واحدهای دانشگاهی برعملکرد فناوری اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …… ۸۱
جدول ۴-۳۵- توزیع فراوانی حمایت واحدهای دانشگاهی از تغییرات لازم در زمینه فناوری اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ……۸۱
جدول ۴-۳۶- توزیع فراوانی کتابخانه ها برحسب دارا بودن ساختار سازمانی متناسب و هماهنگ با اهداف و وظایف خود در واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …..۸۲
جدول ۴-۳۷- توزیع فراوانی برحسب دارا بودن چارت سازمانی در کتابخانه های واحدهای دانشگاهی منطقه پنج … ۸۲
جدول ۴-۳۸- توزیع فراوانی وجود کمیته مشورتی یا شورای هماهنگی در کتابخانه های مرکزی هریک از واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …….۸۳
جدول ۴-۳۹- توزیع فراوانی برحسب میزان نظارت واحد دانشگاهی بر انجام امور مربوط به تامین نیروی انسانی و استخدام کارکنان در هریک از کتابخانه های مرکزی ….۸۴
جدول ۴-۴۰- توزیع فراوانی دیدگاه مثبت و پذیرای مدیران کتابخانه های واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به کاربرد فناوری اطلاعات در کتابخانه ها …. ۸۵
جدول ۴-۴۱- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در رابطه با تاثیر عدم آشنایی کارکنان کتابخانه به زبان انگلیسی در عدم دسترسی به تازه ترین اطلاعات منتشر شده در جهان ……۸۶
جدول۴-۴۲- توزیع فراوانی تاثیر نگرش مثبت مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه ۵ نسبت به فناوری اطلاعات بر خودکارسازی کتابخانه…..۸۷
جدول ۴-۴۳- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به نظام آموزشی موجود در دانشگاه…. ۸۸
جدول ۴-۴۴- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج درمورد مثبت بودن نگرش کاربران کتابخانه در رابطه با بکارگیری فناوری اطلاعات درکتابخانه…… ۸۹
جدول ۴-۴۵- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج درباره تاثیر وجود انجمنی تخصصی کتابداری بربهره گیری از فناوری اطلاعات درکتابخانه…….۹۰
جدول۴ -۴۶- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج درباره تاثیر ترس از ورود فناوری های اطلاعات نوین به کتابخانه بربهره گیری از فناوری اطلاعات درکتابخانه ها … ۹۱
جدول ۴-۴۷- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به میزان اعتمادشان به سیستمهای کامپیوتری ..۹۲
جدول ۴-۴۸- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به کاربرد فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و برآورده کردن انتظارات آنها….۹۳
جدول ۴-۴۹- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در رابطه با ضرورت کسب مهارتهای جدید در زمینه فناوری اطلاعات برای کتابداران ….. ۹۴
جدول ۴-۵۰- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در رابطه با میزان مهیا بودن عوامل فرهنگی و مدیریتی فناوری اطلاعات در کتابخانه ها…..۹۵
جدول ۴-۵۱- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در مورد موانع بهره گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی …….۹۶
فهرست نمودارها
نمودار………..صفحه
نمودار۴-۱- توزیع درصد تحصیلات نیروی انسانی شاغل در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی– سال۱۳۸۷…….۴۴
نمودار۴-۲- توزیع فراوانی امکانات سخت افزاری موجود در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷ …..۵۴
نمودار۴-۳- توزیع درصد امکانات نرم افزاری موجود در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷……۵۷
نمودار۴-۴- توزیع درصد منابع الکترونیکی موجود درکل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷……. ۶۰
نمودار۴-۵- توزیع درصد مکانیزه شدن بخشهای مختلف کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی-۱۳۸۷……. ۶۴
منابع فارسی
۱٫ آذرنگ، عبدالحسین( ۱۳۷۰)، اطلاعات و ارتباطات. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران.
۲٫ آذرنگ، عبدالحسین (۱۳۸۱)، کتابخانه های ما و مسئله تکنولوژی اطلاعاتی . www.SRLst.com
3. حکیمی، رضا( ۱۳۷۵)، تعیین میزان استفاده از تکنولوژی اطلاعات موجود در کتابخانه های مرکزی دانشگاهی شهر زاهدان در امر آموزش و پژوهش. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران.ص۵۲
۴٫ داورپناه، محمدرضا(۱۳۷۸)، ” برنامه ریزی زیرساخت تکنولوژی اطلاعات در کشورهای در حال توسعه ” ، کتابداری و اطلاع رسانی،جلد ۲، شماره سوم .
۵٫ داورپناه، محمدرضا (۱۳۸۱).” موانع زیرساختی بهره گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران “، فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی ،سال پنجم ، شماره ۲٫
۶٫ داورپناه، محمدرضا(۱۳۸۴)، اطلاعات و جامع. دبیزش، تهران.ص۱۱۸- ۱۲۱
